27.11.2025


Նոյեմբերի 25-ից 27-ը ՀՑԹԻ-ի «Թուրք-ադրբեջանական լեզվաքարոզչական խոսույթը» գիտական նախագծի շրջանակում մեկնարկվեց մարզային բանախոսություն-քննարկումների եռօրյա շարքը։

Գյումրու գեղագիտության ազգային կենտրոնում բանախոսեցին ՀՑԹԻ-ի գիտաշխատող, բ․գ․թ․, դոցենտ, նախագծի ղեկավար Էլինա Միրզոյանը և ավագ գիտաշխատող, պ․գ․թ․ Թեհմինե Մարտոյանը։

Բանախոսության շրջանակում Միրզոյանը ներկայացրեց թուրք-ադրբեջանական ցեղասպանական խոսույթի թեզեր, հակաթեզեր, արտահայտչաձևեր, որոնց թիրախում են Արցախը և Հայաստանը։ Այդ համատեքստում առանձնակի քննարկվեց հայկական տեղանունների ադրբեջանականացման պետական քաղաքականությունը, թեզերի թուրքական ակունքը, դրանց կիրառման ժամանակային ծիրը, դրսևորման նախացեղասպանական պասիվ, ցեղասպանական և հետցեղասպանական ակտիվ ընթացքը։ Սահմանվեց «ոճրագործի լեզվի» և դրա ազդեցության վտանգների տիրույթը, քննարկվեցին հետևանքները, ինչպես նաև անդրադարձ արվեց քաղաքագիտական լեզվաբանության թեմատիկ խնդիրներին Թուրքիայում և Ադրբեջանում։

Երկրորդ բանախոս Մարտոյանը ցեղասպանության զոհաբանության համատեքստում ներկայացրեց ուսումնասիրվող նոր ուղղություն՝ «ականատես-վերապրողների լեզուն»։ Անդրադառնալով ցեղասպանության քաղաքականության պարբերական շարունակությանն Արցախում՝ պատմաքննական զուգահեռ անցկացրեց՝ մատնանշելով ընդհանրությունները, բովանդակային եղափոխությունը և վկայագրման լեզուն։

Բանախոսությանը ներկա էին ինչպես գիտական, այնպես էլ՝ բազմագիտակարգային ոլորտների ներկայացուցիչներ (պատմաբան, էթնոհոգեբան, գրականագետ, բանաստեղծ, մանկավարժ, լրագրող, մշակույթի գործիչներ)։ Այն ամփոփվեց կառուցողական քննարկմամբ և շարունակական համագործակցության առաջարկներով։

Այցելության շրջանակում բանախոսները հանդիպեցին նաև հարկադիր տեղահանության հետևանքով Գյումրիում հաստատված արցախցիներին՝ բառահավաքչության նպատակով։

Գիտական նախագծի շրջանակում ռազմավարական նշանակությամբ մարզային դասախոսությունները շարունակական են։