Ermeni ulusal-kurtuluş figürü, kumandan Andranik Ozanyan (Andranik Paşa), 25 Şubat 1865'te Şebinkarahisar’da doğdu. Milli kahraman olarak kabul edilen Andranik, 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyıl başında Ermeni kurtuluş hareketinde önemli rol oynadı. 1892’de Ermeni Devrimci Federasyonu’na katıldı, diğer fedailer ile vatanın korunmasında hazır bulundu.

Birinci Dünya Savaşı yıllarında gönüllü hareketinin organizasyonunda önemli bir rol oynadı.

1918’da Erzurum’da ağır savunma savaşları yürüterek, Türk katliamlarından hayatta kalan Ermenilerin çekilmesini sağlandı.

Andranik Ozanyan’ın katkı, hem ulusal-kurtuluş hareketi, hem de Ermeni Soykırımı sonucunda beşiğini kaybeden Ermeni göçmenleri yaklaşan ölümden kurtarma ve yetim toplama çalışmalarını düzenlemesinde paha biçilmezdir. 31 Ağustos 1927’de Chico’da öldü.




Andranik Paşa’nın imzasıyla bağış kuponu

Bu kupon, 1919 yılı sonunda ABD’de Andranik Ozanyan başkanlığındaki “Kurtarma bağışı” Merkez Komitesi tarafından yayımlandı. Kuponun üzerinde “Ermenistan Hasretlerine Kurtarma Bağışı” yazısı var. Merkezinde, yarısını çevreyen defne üzerine “Hayrik” yazısını taşıyan, oval çerçevede Khrimyan Hayrik’in (Mkrtiç Khrimyan) portresi var. Kuponun sağ tarafında ABD’nin, solunda ise Birinci Ermenistan Cumhuriyeti’nin bayrakları var. Üzerinde daha bağışçının ad-soyadı; Stepan Soğomonyan, ve bağışlanan para miktarı (100 dolar) var. Alt kısmında Komite’nin başkanı Andranik Ozanyan’ın ve vaznedarı K. Margaryan’ın imzaları yer almaktadır.

Kuponun sağ köşesinde Ermeni bir muhtaç aile çizilmiş; baba, anne ve iki çocuk, bunlardan biri, ellerini uzanmış, yemek ya da para yalvarıyor. Sol köşesinde ise, Ararat (Ağrı Dağı), Sipan (Süphan Dağı) dağları ve Vana (Van Gölü) gölü ile Ermenistan resmedilmiş.

“Eremeni Soykırımı Hakkında 100 Eşyanın Gerçek Hikayeleri” özel projeden
Ermeni Soykırımı Müze-Enstitüsü



© Ermeni Soykırımı Müze-Enstitüsü