03.08.2024
Եզդիները Մերձավոր Արևելքի ամենահին էթնիկ և կրոնական համայնքներից են։ Մեծամասնությունն ապրում է Իրաքի հյուսիս-արևմուտքում, իսկ Սինջար (Շինգալ/Շանգալ) բնակավայրը պատմական կարևորագույն նշանակություն ունի նրանց համար, քանի որ այստեղ են գտնվում տասնյակի հասնող եզդիական սրբավայրեր և այլ պատմական, հոգևոր և մշակութային արժեքներ։
2014 թ. ամռանը Դեր Զորում ձևավորված «Իրաքի և Լևանտի իսլամական պետություն» (կարճ՝ «Իսլամական պետություն» կամ ԻԼԻՊ) ահաբեկչական խմբավորման զինյալները, հարձակման անցնելով Իրաքի հյուսիսում, իրենց վերահսկողությունն են հաստատում հիմնականում եզդիաբնակ և քրիստոնեաբնակ մի շարք բնակավայրերում՝ մոտենալով Սինջարին:
Կոտրելով եզդիների ինքնապաշտպանությունը՝ Իսլամական պետության ահաբեկիչները օգոստոսին գրավում են Սինջար քաղաքը և եզդիաբնակ մյուս բնակավայրերը։ Ահաբեկչական խմբավորումն իր ենթակա տարածքներում սպանդի է ենթարկում բոլոր այն եզդիներին, որոնք հրաժարվում են իսլամ ընդունել։
Հարձակման առաջին իսկ օրերից Սինջարը լքում են հազարավոր եզդիներ, որոնց մի մասը փորձում է փրկություն գտնել՝ բարձրանալով լեռները: Նրանք, սակայն, հայտնվում են շրջափակման մեջ: Սովից, ծարավից և անտանելի շոգից հարյուրավոր զոհեր տալով՝ կարողանում են միջանցք բացել և հեռանալ Սիրիա։
2014 թ. ահաբեկչական խմբավորման իրագործած ցեղասպանությանը զոհ է դառնում ավելի քան 30.000 եզդի, գերեվարվում են հազարավոր կանայք ու երեխաներ: Ահաբեկիչ զինյալները բազմաթիվ եզդի կանանց ու աղջիկների հարկադրում են սեռական ստրկության: Ավելի քան 400.000 եզդի դառնում է փախստական:
2015 թ. վերջին եզդիներին հաջողվում է ազատագրել Սինջարը, իսկ ՄԱԿ-ի հրապարակած զեկույցում արձանագրվում է, որ «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորումը եզդիների դեմ ցեղասպանություն է իրականացրել։
2018 թ. հունվարի 16-ին Հայաստանի խորհրդարանը ճանաչել է 2014 թ. Իրաքի տարածքում եզդի ժողովրդի դեմ ահաբեկչական խմբավորումների իրագործած ցեղասպանությունը:
