13.12.2024
Ս. թ. դեկտեմբերի 11-ին Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտում տեղի ունեցավ սեմինար-քննարկում՝ նվիրված «Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխարգելելու և պատժելու մասին» կոնվենցիայի ընդունմանը։ Սեմինար-քննարկումը կազմակերպվել էր Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի, Հայաստանի հրեական համայնքի և Երևանի պետական համալսարանի՝ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «Ցեղասպանությունների և այլ զանգվածային հանցագործությունների կանխարգելում» ամբիոնի կողմից:
Օրվա բանախոսներ ԵՊՀ Ցեղասպանագիտության ու այլ զանգվածային բռնությունների ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ամբիոնի վարիչ, Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի Վ. Դադրյանի անվան համեմատական ցեղասպանագիտության բաժնի վարիչ պ.գ.թ. Սուրեն Մանուկյանը, ՀՑԹԻ Հայոց ցեղասպանության զոհերի ու վերապրողների փաստագրման և ուսումնասիրության բաժնի վարիչ, պ.գ.թ. Շուշան Խաչատրյանը և ԵՊՀ Ցեղասպանագիտության ու այլ զանգվածային բռնությունների ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ամբիոնի մագիստրոս Աստղիկ Ստեփանյանը հանդես եկան ցեղասպանությունների պատմության մաս հանդիսացող տարբեր իրադարձություններին, ինչպես նաև մարդկության զարգացման ընթացքում դրանց ունեցած նշանակությանը վերաբերող զեկույցներով։
Սուրեն Մանուկյանը, ներկաներին ողջունելով, նշեց, որ 2015 թվականի սեպտեմբերին Հայաստանի Հանրապետության նախաձեռնությամբ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան դեկտեմբերի 9-ը հռչակեց Ցեղասպանության հանցագործությունների զոհերի հիշատակի, նրանց արժանապատվության հարգանքի և այդ հանցագործության նախազգուշացման միջազգային օր: Ներկայացնելով իր «Հակասեմիտիզմը մարդկության պատմության մեջ և Հոլոքոստը» վերնագրով զեկույցը՝ Սուրեն Մանուկյանը նշեց. «Ցավոք սրտի, ցեղասպանությունների թեման շատ արդիական է դեռ: Թեև 76 տարի առաջ Ռաֆայել Լեմկինի նախաձեռնությամբ ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան ընդունեց «Ցեղասպանության հանցագործությունը կանխարգելելու և պատժելու մասին» կոնվենցիան, այնուամենայնիվ կանխարգելման հետ կապված դեռ շատ հարցեր մնում են բաց և մենք տեսնում ենք, որ ցեղասպանությունները՝ որպես քաղաքական նպատակների հասնելու գործիքներ, շատ արդյունավետ են ընկալվում շատ քաղաքական դերակատարների կողմից, շատ քաղաքական գործիչների և ռեժիմների կողմից, և այն, ինչ տեղի ունեցավ մեկ տարի առաջ Արցախում, սրա պարզ ցուցիչն է»:
Շուշան Խաչատրյանը, ներկայացնելով «Հայերի հանդեպ ատելությունը. պիտակավորում, ապամարդկայնացում, «դիվայնացում», բռնությունների և սպանությունների ծիսականացում» խորագրով զեկույցը, նշեց, որ հայերը և ընդհանրապես քրիստոնյաների նկատմամբ դեհումանիզացիան Օսմանյան կայսրությունում խորը արմատներ ուներ, որի ողջ ապամարդկային բնույթը դրսևորվեց Հայոց ցեղասպանության ընթացքում: Վերջին բանախոս Աստղիկ Ստեփանյանն էլ ներկայացրեց «Ատելության գաղափարախոսությունն ընդդեմ թութսի ժողովրդի և Ռուանդայի ցեղասպանությունը» թեմայով զեկույցը և նշեց, որ Ռուանդայի ցեղասպանությունը եղել է առաջինը, որն առանձնացել է հատկապես քարոզչությունը` ցեղասպանության ողջ ընթացքում որպես գործիք ծառայեցնելու առումով։ Ելույթներից հետո ներկաները հարցեր ուղղեցին բանախոսներին: