Առաջին աշխարհամարտի տարիներին երիտթուրքերի ցեղասպան քաղաքականությունը չսահմանափակվեց միայն արևմտահայերի 1915–1923 թթ. զանգվածային կոտորածներով ու բռնի տեղահանությամբ: Այդ քաղաքականությունը իրականացվեց նաև արևելահայերի նկատմամբ` 1918–1920 թվականներին, որի ընթացքում Թուրքիայի և մուսավաթական Ադրբեջանի կողմից կոտորածի ու տեղահանության ենթարկվեց նաև Բաքվի նահանգի հայությունը: Թուրքական 3-րդ և 4-րդ զորախմբերի` 1918 թ. մայիսին Սարդարապատի, Բաշ Ապարանի մարտերում ունեցած անհաջողություններից և Ղարաքիլիսայի գրավումից հետո երկրորդ զորախումբը Ջաջուռ–Համամլու–Ղարաքիլիսա–Դիլիջան–Ղազախ–Ելիզավետպոլ գծով արշավեց Բաքու: Թուրքերի մուտքը Բաքու մեծ օժանդակություն ստացավ Գանձակում գտնվող Ադրբեջանական Դեմոկրատական Հանրապետության մուսավաթական նորաստեղծ կառավարության (նախագահ` Մ. Ֆաթալի Խան-Խոյսկի) կողմից:

Թուրք-մուսավաթական համագործակցությունն ավելի ակնառու դարձավ, երբ մայիսի 27-ին Մոսուլից Գանձակ ժամանեց Կովկասյան թուրքական բանակի գլխավոր հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Նուրի փաշան: 1918 թ. մայիսին Գանձակում Ադրբեջանի կառավարության ու Մուսավաթ կուսակցության գործիչների գաղտնի խորհրդակցության ժամանակ մշակվեցին Նուխիի, Արեշի, Գյոքչա, Շամախի և Բաքվի գավառների հայերի կոտորածների ծրագրեր: Այս առումով ուշագրավ է կոտորածներից առաջ Նուխիի, Շամախու և Բաքվի քաղաքապետերին Ադրբեջանի Հանրապետության ներքին գործոց նախարար Բեհբուդ Խան-Ջիվանշիրի տված գաղտնի հրամանը, ուր ասված էր. «Անհրաժեշտ է ոչնչացնել հայերին՝ նրանց դիակների վրայով անցնելու մեր նպատակներին հասնելու համար: Մի խնայեք ոչ ոքի և հավատարմորեն կատարեք ձեզ տրված հրահանգները»:

Թուրքական զորքերի կողմից դեպի Բաքու ռազմական գործողությունների մեկնարկը տրվեց հունիսի 15-ին։ Այդ գործողությունները ուղեկցվում էին տեղի հայ բնակչության կոտորածներով: Այս պայմաններում Բաքվի հայությունը սեփական ֆիզիկական գոյությունը պահպանելու համար դիմեց ինքնապաշտպանության: Շուտով Հյուսիսային Կովկասից Բաքվի պաշտպաններին օգնության հասան Սեբաստացի Մուրադը (Մուրադ Խրիմյան), Սեպուհը (Արշակ Ներսիսյան) և Ստեփան Ծաղիկյանը: Սակայն, օգոստոսի առաջին օրերին տեղի ունեցած հերոսական մարտերում զոհվեց Սեբաստացի Մուրադը, իսկ Բաքվի ինքնապաշտպանական ուժերը մեծ կորուստների գնով կարողացան կանխել թշնամու առաջխաղացումը: Մեկ ամսվա ընթացքում Բաքուն ամբողջովին շրջափակվեց ցամաքից՝ արտաքին աշխարհի հետ կապ պահպանելով միայն Կասպից ծովի շնորհիվ: Չնայած թուրք-թաթարական ուժերի ճնշող առավելությանը, այնուամենայնիվ, Բաքվի պաշտպանությունը տևեց մինչև սեպտեմբերի 14-ը: Մղված համառ մարտերի շնորհիվ հաջողվեց ժամանակ շահել՝ հայ բնակչությանը քաղաքից տեղափոխելու համար:

Բաքվի 100 հազարի հասնող հայ բնակչությունից հնարավոր է լինում տեղափոխել միայն 50 հազարին: Սեպտեմբերի 15-ին ժամը 12-ին թուրքական զորքերը ներխուժում են քաղաք: Չնայած Մյուրսել փաշան Նուրի փաշայի անունից «խաղաղ բնակչության անձնական և գույքի ապահովության երաշխիքներ» էր տվել տեղական և միջազգային մարմիններին, այդուհանդերձ, թուրք սպաների ղեկավարությամբ թուրք-թաթար հրոսակները 3 օր շարունակ (սեպտեմբերի 15–17-ը) գազանաբար կոտորում են 30 հազար հայերի: Բաքու քաղաքում (մինչ այդ` Բաքվի նահանգում) թուրքական կանոնավոր բանակը և թաթարական հրոսակախմբերը շարունակում են Արևմտյան Հայաստանում և Օսմանյան կայսրության հայաբնակ վայրերում իրականացված հայերի ցեղասպանությունը: