Home Map E-mail
 
Eng |  Հայ |  Türk |  Рус |  Fr  

Հիմնական էջ
Նորություններ
Առաքելություն
Տնօրենի ուղերձը
Կապ մեզ հետ
Նախօրեին
Հայոց պատմություն
Լուսանկարներ
Մտավորականներ
Հայոց ցեղասպանություն
Ցեղասպանություն
Հայոց ցեղասպանության մասին
Ժամանակագրություն
Լուսանկարներ
100 պատմություններ
Քարտեզագրում
Մշակութային ցեղասպանություն
Հիշի՛ր
Վավերագրեր
Ամերիկյան
Անգլիական
Գերմանական
Ռուսական
Ֆրանսիական
Ավստրիական
Թուրքական

Հետազոտում
Մատենագիտություն
Վերապրողներ
Ականատեսներ
Միսիոներներ
Մամուլ
Մեջբերումներ
Դասախոսություններ
Ճանաչում
Պետություններ
Կազմակերպություններ
Տեղական
Արձագանք
Իրադարձություններ
Պատվիրակություններ
Էլ. թերթ
Հոդվածներ
Գիտաժողովներ
Օգտակար հղումներ
   Թանգարան
Թանգարանի մասին
Այցելություն
Մշտական ցուցադրություն
Ժամանակավոր
Օն լայն  
Շրջիկ ցուցադրություններ  
Հիշատակի բացիկներ  
   Ինստիտուտ
Գործունեությունը
Հրատարակություններ
ՀՑԹԻ հանդեսներ  
Գրադարան
ՀՑԹԻ հավաքածուները
   Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
Պատմությունը
Հիշողության պուրակ
Հիշատակի օր
 

Armenian General Benevolent Union
All Armenian Fund
Armenian News Agency
armin
armin
armin
armin
armin




Նորություններ

«ԿԱՊՈՒՅՏ ԳԻՐՔ». ԱՆՀԵՐՔԵԼԻ ՓԱՍՏԵՐԻ ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ
Գրքի հրատարակման 100-րդ ամյակի առիթով

25.11.2016


Հայոց ցեղասպանության պատմական իրողության մասին է փաստում կոթողային արժեք ներկայացնող «Հայերի դրությունը Օսմանյան կայսրությունում 1915-1916 թվականներին» փաստաթղթերի ժողովածուն կամ «Կապույտ գիրքը» (անունը ստացել է իր կազմի գույնից)։ Աշխատությունը հրատարակվել է Մեծ Բրիտանիայի պետական գործիչ, իրավաբան, պատմաբան Ջեյմս Բրայսի և հայտնի անգլիացի պատմաբան Առնոլդ Թոյնբիի կողմից 100 տարի առաջ` 1916 թվականին` ներկայացվելով Մեծ Բրիտանիայի խորհրդարանին:

Ժողովածուն բաղկացած է հայերի տեղահանության և կոտորածների մասին շուրջ 158 փաստաթղթերից (Օսմանյան կայսրության տարածքում աշխատող օտարերկրացիների տեղեկագրեր ու զեկուցագրեր, ականատեսների հուշագրություններ, դիմումներ և այլն): Փաստաթղթերը դասավորված են ըստ Արևմտյան Հայաստանի և Օսմանյան Թուրքիայի այլ տարածքների նահանգների ու բնակավայրերի։

Դիվանագետներ, մարդասիրական կազմակերպությունների աշխատակիցներ, միսիոներներ ԱՄՆ-ից, Մեծ Բրիտանիայից, Գերմանիայից, Դանիայից, Շվեյցարիայից և այլ երկրներից իրենց տեղեկագրերում, նամակներում արձանագրել են այն, ինչի ականատեսն են դարձել 1915-1916թթ. Օսմանյան կայսրության տարբեր բնակավայրերում: Մեծ քանակությամբ նյութեր կան, որոնք մատնանշում են նաև Գերմանիայի դերը Հայոց ցեղասպանության իրականացման գործում:

Ժողովածուի հեղինակները մեծ ուշադրություն են դարձրել նաև ստացված հաղորդագրությունների հավաստիությանը։ Նախքան տպագրումը Բրայսը ժողովածուն ուղարկել է մի շարք անվանի մտավորականների ու խնդրել կարծիք հայտնել փաստաթղթերի արժեքի մասին: Եվ նրանք բոլորն էլ նշում էին, որ բերված փաստերը վստահելի են և նրանց վավերականությունը կասկած չի հարուցում: Անգլիացի պատմաբան Քրիստոֆեր Ուոքերը գրում է, որ այս աշխատությունը մնայուն տեղ ունի Հայկական հարցի ուսումնասիրման մեջ, քանի որ տալիս է մի շարք անհերքելի վկայություններ այն մասին, ինչ տեղի է ունեցավ 1915-1916 թվականներին:

«Կապույտ գիրքը» 2005 թ. հրատարակվել է թուրքերեն, իսկ հրատարակիչների դեմ դատական հայց է ներկայացվել: «Կապույտ գրքի» օրինակները մի քանի անգամ փորձ է արվել ուղարկել Թուրքիայի խորհրդարան, սակայն փորձերը ձախողվել են և գրքի տարածումը մեջլիսում կանխվել է:

Թուրք խոհրդարանականները 2005 թ. դիմել են Մեծ Բրիտանիայի Համայնքների պալատ «Կապույտ գրքի հետ հարցը ճշտելու» խնդրանքով: Մեծ Բրիտանիայի Արտաքին գործերի նախարարությունը Թուրքիայում իր դեսպան Պիտեր Ուեսթմակոտի միջոցով հայտարարել է, որ հրաժարվում է դիտարկել թուրքական կողմի դիմումը, քանի որ «գրքում ներկայացված նյութերը չեն հերքվել, և դրա հեղինակներ Ջեյմս Բրայսի և պատմաբան Առնոլդ Թոյնբիի հեղինակությունը չի կարող կասկածի տակ առնվել»:

«Այս վկայությունները փաստում են, որ կատարվածը ողջ ազգին բնաջինջ անելու փորձ էր` առանց տարիքային ու սեռական խտրության»:

«Օսմանյան կայսրության հայ բնակչությունը կառավարության որոշման համաձայն` տեղահանվեց դեպի ամենահեռավոր ու վտանգավոր ծայրամասերը: Ոմանք սպանվեցին հենց սկզբից, ոմանք` ճանապարհին, ոմանք էլ մահացան որոշված վայրեր հասնելուց հետո… Օսմանյան կառավարությունը չի կարող ժխտել այս փաստերը…»:



Նյութը պատրաստեց Արևիկ Ավետիսյանը




ՀԵՏԵՎԵ՝Ք ՄԵԶ



ՆՎԻՐԱԲԵՐԻ՛Ր

DonateforAGMI
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԻՇՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԱՌ ՊԱՀԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ հիմնադրամի կողմից իրականացվող հատուկ նախագծեր

ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԵՐԱՊՐԱԾՆԵՐԻ ՀՈՒՇԱԴԱՐԱՆ

ՀՈՒՇԱԴԱՐԱՆ
ՀՑԹԻ-Ի ԱՆՏԻՊ ՀՈՒՇԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՎԱՔԱԾՈՒՆ

ՀՑԹԻ-Ի ԱՆՏԻՊ ՅՈՒՇԱԳՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ ՀԱՒԱՔԱԾՈՆ

ՀՑԹԻ ԳՐԱԽԱՆՈՒԹ

1915
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի «գրքերի աշխարհը»

ԱՌՑԱՆՑ ՑՈԻՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ

Temporary exhibition
Ինքնապաշտպանական մարտերը Կիլիկիայում Հայոց ցեղասպանության տարիներին

Նվիրվում Է Մարաշի, Հաճընի, Այնթապի ինքնապաշտպանությունների 100-ամյա տարելիցին

ԼԵՄԿԻՆԻ ԿՐԹԱԹՈՇԱԿ

Lemkin
ՀՑԹԻ ՄԵԿՆԱՐԿՈՒՄ Է
2022 Թ. ՌԱՖԱՅԵԼ ԼԵՄԿԻՆԻ
ԱՆՎԱՆ ԿՐԹԱԹՈՇԱԿԸ

ՀՑԹԻ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐ

genedu
«Հայոց ցեղասպանության թեմայի ուսուցում»
կրթական ծրագիր դպրոցականների համար

ՀՑԹԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐ

genedu
ՀՑԹԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐ

ՓՈԽԱՆՑԻ´Ր ՀԻՇՈՂՈՒԹՅՈՒՆԴ

100photo
Կիսվի՛ր ընտանիքիդ պատմությամբ, փոխանցի՛ր հիշողությունդ սերունդներին:
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտն ապրիլի 24-ին ընդառաջ հանդես է գալիս «Փոխանցի՛ր հիշողությունդ» նախաձեռնությամբ:

ՀԵՂԻՆԱԿԱՅԻՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

DonateforAGMI

«ՀՑԹԻ» հիմնադրամ
ՀՀ, Երևան 0028
Ծիծեռնակաբերդի խճուղի, 8/8
Հեռ.: +374 10 390981
    2007-2021 © Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ     Էլ.հասցե: info@genocide-museum.am