Home Map E-mail
 
Eng |  Հայ |  Türk |  Рус |  Fr  

Հիմնական էջ
Նորություններ
Առաքելություն
Տնօրենի ուղերձը
Կապ մեզ հետ
Նախօրեին
Հայոց պատմություն
Լուսանկարներ
Մտավորականներ
Հայոց ցեղասպանություն
Ցեղասպանություն
Հայոց ցեղասպանության մասին
Ժամանակագրություն
Լուսանկարներ
100 պատմություններ
Քարտեզագրում
Մշակութային ցեղասպանություն
Հիշի՛ր
Վավերագրեր
Ամերիկյան
Անգլիական
Գերմանական
Ռուսական
Ֆրանսիական
Ավստրիական
Թուրքական

Հետազոտում
Մատենագիտություն
Վերապրողներ
Ականատեսներ
Միսիոներներ
Մամուլ
Մեջբերումներ
Դասախոսություններ
Ճանաչում
Պետություններ
Կազմակերպություններ
Տեղական
Արձագանք
Իրադարձություններ
Պատվիրակություններ
Էլ. թերթ
Հոդվածներ
Գիտաժողովներ
Օգտակար հղումներ
   Թանգարան
Թանգարանի մասին
Այցելություն
Մշտական ցուցադրություն
Ժամանակավոր
Օն լայն  
Շրջիկ ցուցադրություններ  
Հիշատակի բացիկներ  
   Ինստիտուտ
Գործունեությունը
Հրատարակություններ
ՀՑԹԻ հանդեսներ  
Գրադարան
ՀՑԹԻ հավաքածուները
   Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
Պատմությունը
Հիշողության պուրակ
Հիշատակի օր
 

Armenian General Benevolent Union
All Armenian Fund
Armenian News Agency
armin
armin
armin
armin
armin




Նորություններ

1918 Թ. ԲԱՔՎԻ ՀԱՅԵՐԻ ԿՈՏՈՐԱԾԸ
1918 Թ. ԲԱՔՎԻ ՋԱՐԴԵՐԻ ԺԱՄԱՆԱԿ ԲՌՆՈՒԹՅԱՆ ՈՒ ԿՈՏՈՐԱԾԻ ԶՈՀ ԵՆ ԴԱՐՁԵԼ ՇՈՒՐՋ 30.000 ՀԱՅԵՐ:


president
Խախտելով Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագրով հաստատված սահմանները՝ թուրքական զորքերը 1918 թ. գարնանը արշավեցին Անդրկովկաս: Նորաստեղծ Ադրբեջանի Դեմոկրատական Հանրապետության կառավարության գիտությամբ և թույտվությամբ մայիսի վերջին Բաքվի ճակատում գտնվող թուրքական ուժերի ընդհանուր թիվը գերազանցեց 20.000-ը, որին միացան նաև 2.000-ի հասնող քրդական ջոկատները: Հուլիսի 31-ին «Կովկասի մուսուլմանական բանակը» Նուրի փաշայի գլխավորությամբ անցավ լայնածավալ հարձակման և սեպտեմբերի 14-ի լույս 15-ի գիշերը գրավեցին Բաքուն: Չնայած դանիական և պարսկական հյուպատոսներին տրված՝ հայերի անվտանգության հավաստիացումներին՝ թուրք սպաների և մուսավաթական կառավարության ներքին գործոց նախարար Խան-Ջիվանշիրի հրամանատարությամբ և թուրքական կանոնավոր բանակի ու շրջակա գյուղերի թաթարների մասնակցությամբ երեք օր շարունակ` սեպտեմբերի 15-17-ը Բաքվում կոտորեցին հազարավոր հայերի` կողոպտելով նրանց ունեցվածքը:

Բաքվի կոտորածի առաջին զոհը դարձավ տեղի մտավորականությունը, որոնց թվում բժիշկներ, ինժեներներ, փաստաբաններ, մանկավարժներ, գրողներ, լրագրողներ և այլոք: Երեք օր տևած սարսափելի սպանդից, ավերից ու թալանից չկարողացավ խուսափել գրեթե ոչ մի հայ ընտանիք: Նրանց մի մասը կոտորվեց անմիջապես իրենց բնակարաններում, իսկ մյուսը` փողոցներում և ապաստարաններում: Ամբողջովին ավերվեց հատկապես հայկական թաղամասը: Չխնայեցին նույնիսկ երեխաներին և հիվանդներին. Բալախանու հիվանդանոցում սպանվեց 360 հիվանդ, իսկ Կոմենդանտսկի փողոցի վրա գտնվող մանկատան 63 երեխաներին փողոց նետեցին չորրորդ հարկից: Կոտորածները շարունակվեցին Բաքվից ոչ հեռու գտնվող «Նոբել եղբ.» ընկերությանը պատկանող ակցիոներական ընկերության ամառանոցում, ուր սպանվեց այնտեղ ապաստանած 200-ից ավելի հայ: Զանգվածային կոտորածների հետքերը թաքցնելու նպատակով զանազան թաղամասերից հավաքված հայերի դիակների մեծ մասը թափեցին ծովը, կամ հրկիզեցին: Կոտորածի չորրորդ օրը Խան-Ջիվանշիրի հրամանով Մուղանի անապատ տաժանակիր աշխատանքի քշվեց 9.000 հայ երիտասարդ, որոնցից միայն 400-ը կարողացան վերադառնալ:

Ըստ սպանդի ականատես Բախշի Իշխանյանի նախագահությամբ Բաքվի հայոց ազգային խորհրդին կից ստեղծված «Անկետային հանձնաժողով»-ի կազմած վիճակագրական տվյալների՝ մինչև Բաքվի անկումը հայ բնակչությունը կազմել է 88.673 մարդ: Թուրք-թաթարական ուժերի իրականացրած ցեղասպանության հետևանքով զոհերի ընդհանուր թիվը կազմել է 29.063 մարդ: 1918 թ. Բաքվի ջարդերը Օսմանյան կայսրությունում հայերի դեմ ծրագրված և իրականացված ցեղասպանության շարունակությունն էին: Կոտորածի և բռնությունների սարսափելի դրվագներն արձանագրվել են ականատես բազմաթիվ զինվորականների, լրագրողների, դիվանագետների և վերապրողների կողմից:

Հետգրություն՝ 1921թ. հուլիսի 15-ին Կոստանդնուպոլսում երիտասարդ հայորդի Միսակ Թոռլաքյանի արձակած գնդակից սպանվում է Բեհբուդ Խան Ջիվանշիրը՝ Ադրբեջանի Հանրապետության նախկին ներքին գործերի նախարարը, ով Ադրբեջանի տարբեր շրջաններում հազարավոր հայերի սպանության գլխավոր պատասխանատուն էր: Նրա դատավարությունն տեղի է ունենում Կոստանդնուպոլսի բրիտանական ռազմական տրիբունալում 1921 թ. աշնանը: Դատարանի վճռով Թոռլաքյանն ազատ է արձակվում:



ՀԵՏԵՎԵ՝Ք ՄԵԶ



ՆՎԻՐԱԲԵՐԻ՛Ր

DonateforAGMI
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԻՇՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԱՌ ՊԱՀԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ հիմնադրամի կողմից իրականացվող հատուկ նախագծեր

ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԵՐԱՊՐԱԾՆԵՐԻ ՀՈՒՇԱԴԱՐԱՆ

ՀՈՒՇԱԴԱՐԱՆ
ՀՑԹԻ-Ի ԱՆՏԻՊ ՀՈՒՇԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՎԱՔԱԾՈՒՆ

ՀՑԹԻ-Ի ԱՆՏԻՊ ՅՈՒՇԱԳՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ ՀԱՒԱՔԱԾՈՆ

ՀՑԹԻ ԳՐԱԽԱՆՈՒԹ

1915
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի «գրքերի աշխարհը»

ԱՌՑԱՆՑ ՑՈԻՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ

Temporary exhibition
Ինքնապաշտպանական մարտերը Կիլիկիայում Հայոց ցեղասպանության տարիներին

Նվիրվում Է Մարաշի, Հաճընի, Այնթապի ինքնապաշտպանությունների 100-ամյա տարելիցին

ԼԵՄԿԻՆԻ ԿՐԹԱԹՈՇԱԿ

Lemkin
ՀՑԹԻ ՄԵԿՆԱՐԿՈՒՄ Է
2022 Թ. ՌԱՖԱՅԵԼ ԼԵՄԿԻՆԻ
ԱՆՎԱՆ ԿՐԹԱԹՈՇԱԿԸ

ՀՑԹԻ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐ

genedu
«Հայոց ցեղասպանության թեմայի ուսուցում»
կրթական ծրագիր դպրոցականների համար

ՀՑԹԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐ

genedu
ՀՑԹԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐ

ՓՈԽԱՆՑԻ´Ր ՀԻՇՈՂՈՒԹՅՈՒՆԴ

100photo
Կիսվի՛ր ընտանիքիդ պատմությամբ, փոխանցի՛ր հիշողությունդ սերունդներին:
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտն ապրիլի 24-ին ընդառաջ հանդես է գալիս «Փոխանցի՛ր հիշողությունդ» նախաձեռնությամբ:

ՀԵՂԻՆԱԿԱՅԻՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

DonateforAGMI

«ՀՑԹԻ» հիմնադրամ
ՀՀ, Երևան 0028
Ծիծեռնակաբերդի խճուղի, 8/8
Հեռ.: +374 10 390981
    2007-2021 © Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ     Էլ.հասցե: info@genocide-museum.am